२०४० सालदेखि नै मधेशले आफ्नो राजनीतिक अधिकारका लागि अगाडि बढ्दै आएको छ । त्यति बेला मान्छेले आफूलाई मधेशी भन्न पनि डराउँथे । त्यो बेला मधेशी शब्द नै सम्वेदनशील थियो । राज्यले मधेशी भनेर हेप्ने, काठमाडौंमा मधेशी भनेर हेप्ने तर म मधेशी हुँ भन्न नपाउने, यस्तो किसिमको वातावरणबाट आन्दोलनको सुरूवात भयो । २०४० सालमा हर्कबहादुर गुरूङको प्रतिवेदनको विरोधमा आन्दोलन सुरू भएको हो ।
जसपाले त्यसरी नै योजना बनाएको थियो । आखिर गौर नरसंहार उहाँहरुले नै गरेको भन्ने कुरा स्वीकार नै गरिसक्नुभयो । त्यसैलाई पुनरावृत्ति गर्ने भनेर जसपाले योजना बनाएको थियो । किसानमाथि दमन गर्ने, हत्या गराउने र आन्दोलन निस्तेज होस् भन्ने योजनाका साथ गौरमा कार्यक्रम गरिएको थियो । जुन असफल भयो ।
उपेन्द्र यादवको धोकाधडीका कारण आज मधेश आन्दोलनका मुद्दाहरु पूरा हुन सकेन । महन्थ ठाकुर नेतृत्वको पार्टी जतिबेला छोटो अवधि (१८ दिन) का लागि भएपनि सरकारमा बस्दा महत्वपूर्ण कामहरु भएको थियो । मधेश आन्दोलनका बेला लगाइएका झुठा मुद्दाहरु खारेज भयो, नागरिकता अध्यादेश जारी भएको थियो, रेशम चौधरीको मुद्दाबारे छलफल सुरु भएको थियो, संविधान संशोधनका लागि कार्यदल बनेको थियो । तर अहिले हेर्नुस्, उपेन्द्र यादवजीको पार्टी पहिला पनि डेढ वर्ष सरकारमा रह्यो र अहिले पनि छ ।
कहीं बन्द हडताल छैन । म आफ्नै गृहजिल्ला रौतहटभरि घुमें, मैले एक जना पनि आन्दोलनकारी भेटिन । सामाजिक सञ्जालमा हल्ला मात्रै गरेका छन्, तर यथार्थमा बन्द हडताल केही पनि छैन । बन्द कहाँ छ भनेर त हामी खोजिरहेका छौं ।
हामी प्रयास गर्दागर्दै पनि नेतृत्ववर्गले जसरी सोच्नुपर्ने हो, त्यस्तो देखिएन । जसले गर्दा अहिले कांग्रेसका लागि यस्तो अवस्था भएको हो ।
हामी आफ्नो जीवनको यत्रो समय पार्टी निर्माणका लागि दियौं । हामीले आफ्नो व्यक्ति लाभ नसोचेर मधेशको मुक्ति होस् भनेर हामी राज्यसत्तासँग लड्यौं । तर उपलब्धि के त ? उपलब्धि भनेको आफ्ना आसेपासेलाई प्राथमिकता दिने, जातीयरुपमा उन्माद फैलाउने, गुटबन्दी गर्ने र सिट बेचबिखन गर्ने जस्ता कुराहरुका विरुद्ध हामी संघर्ष गर्नैपर्छ । पार्टीको यस्ता निर्णयविरुद्धमा हामी संघर्ष गर्छौं ।
जनमत पार्टी भनेको किसान, मजदूर, युवा, विद्यार्थीहरुको भावनाअनुसार चल्ने पार्टी हो । पहिलादेखि नै हामीले भ्रष्टाचार, बेरोजगार, कृषिका समस्याहरु उठाउँदै आएका छौं । किसानलाई अहिले पनि स्टेकहोल्डर मानिएको छैन । जबकि यो देश किसानमाथि आश्रित छ ।
उपमेयरका पनि धेरै अधिकारहरू छन् । पद मात्रै लिएर हुँदैन । मधेशमा अहिले भन्ने गरिन्छ कि उपमेयर त चुपमेयर हुन्छ । त्यो कुरामा म विश्वास गर्दिन । काम गर्ने मान्छेलाई कसैले पनि रोक्न सक्दैन ।
एउटा रणनीतिक योजनाअनुरूप नै आफ्ना विरोधी पक्षका मत विभाजन गर्नका लागि आफ्नै भित्रका दुई जना समर्थकलाई उम्मेद्वार बनाउनुभएको थियो । त्यसमा पनि क्याटेगोरकली एउटा मधेशी (विमलेन्द्र निधि) र अर्को नेवार (प्रकाशमान सिंह) समुदायबाट उम्मेदवारी दर्ता गराउनुभयो ।
हामीले अन्य दललाई गाली गरेर वा आलोचना गरेर आफूलाई असल देखाउन खोज्दैनौं । अन्य दलप्रति हाम्रो आत्मीय सम्मान हुन्छ । मधेश मात्र होइन पूरा देशले हृदयेश त्रिपाठी जस्तो एउटा सक्षम र सुझबुझ भएका नेतृत्वको प्रतिक्षामा थियो । किनभने उहाँ टुट्नु हुन्छ तर झुक्नु हुन्न ।
जतिबेला निर्वाचन आयोगले निर्वाचनको घोषणा गर्छ, त्यसपछि हामी पनि जनताको बीचमा जाने हो । हामी पनि त्यसका लागि सचेत छौं, त्यसका लागि काम गरिरहेका छौं, जनमत सिर्जना गरिरहेका छौं । हाम्रा आदरणीय सबै नेताहरू जनताको बीचमा हुनुहुन्छ । त्यसैले हामी उत्तिकै प्रतिस्पर्धी ढंगले अगाडि गइरहेका छौं ।
विमलेन्द्र निधि जित्न नसक्ने मुख्य कारण उहाँले शेरबहादुर देउवालाई आफ्नो साथमा लिन सक्नुभएन । उहाँले लामो समय शेरबहादुरलाई सहयोग गर्नुभो । शेरबहादुर देउवालाई सभापति बनाउने, प्रधानमन्त्री बनाउने, राइट ह्याण्ड भएर बस्नुभयो तर शेरबहादुरले त्यो कुरा बुझ्नुभएन ।
लोसपाका श्रद्धेय अध्यक्ष महन्थ ठाकुरजीको जुन योगदान, त्याग र सिद्धान्त छ, त्यो अन्य कसैमा पनि देखिएन । उहाँ जहिले पनि मधेश र देशको लागि एउटा चिन्तित रहनुभएको मैले देखें । उहाँले मुद्दालाई थाँती राखेर राजनीति गर्नुभन्दा सम्बोधन गराउन जहिले पनि प्रयासरत् हुनुहुन्छ ।
मधेशका जनताले बुझिसकेका छन् कि एमाले मधेश विरोधी होइन भनेर । केही देशी विदेशी प्रतिक्रियावादी शक्तिहरूले एमालेका विरूद्धमा भ्रम फैलाएका थिए कि एमाले मधेशविरोधी हो । तर जनताले आज हेरिसकेका छन्, समग्र राष्ट्रिय एकता, मधेशीको विकास र समृद्धिको मुद्दा एमालेले नै पूरा गर्न सक्छ ।
तराईको प्रभावशाली प्रतिनिधि विमल दाइ भएकोले शेरबहादुरजीले सकभर व्यवस्थापन गर्नुपर्छ । समग्रमा हेर्दा प्रदेश २ को आठवटा जिल्लामध्ये एउटा जिल्ला प्रभावित भएको अवस्था छ । विमल दाई शेरबहादुरजीको सबैभन्दा अन्तरंग सहयोगीको रूपमा भएको नाताले पनि उहाँ छुट्टिदा नैतिकरूपमा शेरबहादुरजी कमजोर हुनुहोला ।
उपेन्द्र यादवजी एउटा–दुई जातिको समीकरण बनाएर आफूलाई शुभचिन्तक देखाएर लामो समयदेखि राजनीति गरिरहनुभएको छ । त्यसको विकल्पमा महन्थ ठाकुर र राजेन्द्र महतोजीहरू पनि अर्को प्रतिस्पर्धी जातिलाई आफ्नो संगठनमा हुल्ने कामहरू गरिरहनुभएको छ । यो पनि एउटा मुख्य मुद्दा हो जसले पार्टीको जनाधारलाई प्रयोग गर्छ । यदि सीके राउतजी निरपेक्ष राजनीतिक मुद्दामा मात्रै अगाडि जानुभएको छ भने यी कुराहरूलाई बिर्सिन हुँदैन जस्तो लाग्छ ।
हामी पनि विगतमा मधेशकेन्द्रित दलमा हुँदा त्यस्ता भ्रमहरु थियो । हामीले उठाउँदै आएका मुद्दाहरु सम्बोधन गराउनका लागि राष्ट्रिय पार्टीसँग नै मिलेर जानुपर्छ । मधेशकेन्द्रित दलहरुलाई हेर्ने हो भने सत्तालिप्ता र टुटफुटमा मात्रै लागेको देखिन्छ । सत्ताका लागि जहिले पनि विभाजन हुँदै आएको इतिहास छ ।
यालयमा शुद्धीकरणका लागि एउटा उच्चस्तरीय न्यायिक समितिको आवश्यक छ । न्यायालयमाथिको विश्वास र आस्था कायम राख्नका लागि अहिले सबै क्षेत्रबाट आवाजहरु उठिरहेका छन् । यसको समाधान गर्न आवश्यक छ । अहिलेको अवस्था विकराल हुँदै गएको छ । सहज निकासका लागि राजीनामा नै उपयुक्त बाटो हो ।
प्रदेश २ को सरकारको नेतृत्व गर्ने मुख्यमन्त्री मो. लालबाबु राउत गद्दीले नै सामुदायिक भेदभाव गरिरहनुभएको छ । मुख्यमन्त्रीले आफ्नो बजेटमा हिन्दूका मठमन्दिरका लागि तीन करोड बजेट छुट्याउनुभएको छ भने मुस्लिम समुदायका लागि १८ करोड किन छुट्याएको छ त ? किन मदरसा विधेयक ल्याएको छ ? नेपालमा मुस्लिम आयोग छ, हिन्दू आयोग किन छैन ? त्यसैले हिन्दूमाथि ठूलो षड्यन्त्र भइरहेको छ ।
अहिले पनि हाम्रो प्रयास रहन्छ कि संविधान संशोधन गरी सर्वस्वीकार्य होस्, मुलुक र राष्ट्रको हितमा संविधानले काम गरोस्, सबै अपनत्व बढोस्, सबै प्रकारका उत्पीडन र विभेदको अन्त्य होस् । जब यो देशबाट विभेद र उत्पीडन अन्त्य हुन्छ अनि समृद्धिको यात्रा सुरू हुन्छ ।
अहिलेकै अवस्थामा यदि कांग्रेसले राष्ट्रघाती सम्झौता पास गर्न खोज्छ भने टुट्न सक्छ । किनकि विगतमा पनि कांग्रेस र केपी ओलीको इतिहास त्यहीं हो । हामी त्यो इतिहासको साक्षी किनारा बस्न सक्दैनौं । जनतालाई अहित हुने कुनै पनि प्रकारका सम्झौता हामी गर्दैनौं ।
राजीनामा त उहाँको स्वेच्छाको कुरा हो । तर न्यायाधीशको पद भनेको पदमा बहाल भइरहने अधिकारको विषय होइन । न्यायपालिका भन्ने कुरो जनआस्था र जनविश्वासबाट नै चल्ने हो । अहिले मुद्दामा सेटिङ्गका कुराहरु भयो, कार्यपालिकाको प्रभावको कुराहरु भयो, कार्यपालिकामा भागवण्डा खोजेको, संवैधानिक परिषद्मा भागवण्डा खोजेको, मुद्दाका पेशीहरु नतोकिने, एकल इजलासलाई अवरुद्ध गरिदिने लगायतका कुराहरु भएपछि अब त न्यायपालिका ध्वस्तै हुन लाग्यो भन्ने सन्देशमा गयो ।
अहिलेको निकासका लागि सजिलो बाटो राजीनामा नै हो । उहाँ पदमा कायम रहने स्थिति देखिरहेको छैन । किनभने न्यायालयमा अहिले वार कि पारको संघर्षको अवस्थामा न्यायाधीश र वकिलहरू लागिरहेका छन् ।
जब जनताको आक्रोश बाहिर आउँछ, त्यसबेला सभ्य वा असभ्य भन्ने कुरा हुँदैन । जुन समस्या त्यहाँका जनताले भोगिरहेका छन्, त्यसको अनुभव कार्यालयमा बस्ने कर्मचारीले पनि गरोस् भनेर सचेत गराइएको हो ।
धानबालीको जुन क्षति भयो, यसबारे समयमै कृषकमाझ सूचना गएको भए यस्तो अवस्था हुने थिएन । किसानले बुझ्ने भाषामा सूचनालाई हामीले सम्प्रेषण गरेको भए खेतमा काटेर राखिएको धान नष्ट हुने अवस्था आउने थिएन । भनेपछि बुझ्ने भाषामा सूचना वा जानकारी तलसम्म लगिनुपर्छ ।
